Kiedy umiejętność siadania zaczyna się rozwijać?
Ewaluacja siadu rozpoczyna się już po urodzeniu dziecka. W okresie noworodkowym w pozycji na plecach główka dziecka opada na bok. Po kilku tygodniach pracy rodzica niemowlę potrafi częściej i dłużej utrzymać głowę w pozycji ośrodkowej, zwracając twarz do pochylającej się nad nim Mamy lub Taty. Zaleca się pracę w linii środka z niemowlakiem mówiąc do niego, pokazując siebie oraz zabawki i książeczki. Kontrola głowy jest bardzo ważnym aspektem w prawidłowym rozwoju dziecka.
W 3 miesiącu życia dziecka podczas próby trakcji czyli posadzenia za ramiona głowa ma prawo opadać jeszcze delikatnie do tyłu. W momencie posadzenia i przytrzymania tułowia niemowlaka powinno już utrzymać przez kilka sekund głowę. W okolicach 4 miesiąca posadzone niemowlę utrzyma głowę prosto, ale lekko chwiejnie głowę, przez 30 sekund.
W okresie piątego miesiąca życia zwiększa się stabilność ciała dziecka, a tym samym głowa malucha utrzymuje się pewniej w prostym ułożeniu. Za ustawienie głowy w pozycji pionowej są odpowiedzialne kanały półkoliste w uchu wewnętrznym, które rejestrują ustawienie głowy i przekazują tę informację do mózgu. Następnie informacja przekazywana jest przez układ nerwowy do odpowiednich mięśni.
5-6 miesiąc to ważny etap w rozwoju siadu, gdyż prawidłowo rozwijający się niemowlak leżąc na plecach potrafi dzięki silnemu zgięciu bioder i sprawnym rączką chwycić swoje kolana i stopy, a wtedy poznając swoje części ciała. U niektórych niemowląt ten etap możemy obserwować już w 5 miesiącu życia.
Warunkiem opanowania pozycji siedzącej jest też obrót tułowia. Umiejętność obrotu z pleców na brzuch i z brzucha na plecy, ale uwaga!… bez pomocy rodziców. Obroty zwiększają możliwości ruchowe dziecka i kształtują jego dynamikę.
Aby nasze dziecko mogło osiągnąć pozycję siedzącą musi wykształcić wcześniej następujące funkcje: utrzymanie głowy, obroty ciała i zginanie bioder, a najlepiej z zabawą stopami.
Pełen rozkwit pozycji siedzącej trwa do 10 miesiąca życia dziecka. Teraz Wasz maluszek siedzi już pewnie, z wyciągniętymi nogami do przodu w lekkim rozkroku i ze zgięciem w stawach kolanowych. Tułów w pozycji siedzącej jest wyprostowany dzięki czemu plecy dziecka są proste. Podczas samodzielnego siadu dziecka dłonie i ramiona są wolne, nie muszą już podpierać się mogą bawić się rozrzuconymi dookoła zabawkami.
Objawy możliwych zaburzeń w rozwoju siadu:
Niemowlę, które w wieku ośmiu miesięcy nie potrafi samodzielnie siedzieć powinno być poddane badaniu, które ma na celu ocenę rozwoju psychomotorycznego. Brak umiejętności siedzenia u dziecka, może być związana z nadmierną siłą mięśni prostowników głowy, tułowia i bioder. Wzmożone napięcie mięśniowe może też powodować trudności w siedzeniu. Przy niskim napięciu mięśniowym również występuje niemożność utrzymania pozycji siedzącej, jest to spowodowane słabym wyprostem tułowia oraz słabą stabilnością miednica – udo, wtedy obserwujemy, że niemowlę pochyla się do przodu i podpiera na rękach, aby utrzymać pozycję siedzącą. Zbyt częste podpieranie się na dłoniach zakłóca rozwój chwytania kończyn górnych. Dlatego warto poddać malucha ocenie fizjoterapeutycznej, aby wspierać jego prawidłowy rozwój.