W okolicy 8 miesiąca dziecko zaczyna samodzielnie siadać bez podpierania. Wcześniej potrzebowało pomocy dorosłych do utrzymania pozycji siedzącej. Początkowo, gdy dziecko siada samodzielnie, nie potrafi jeszcze utrzymać równowagi przez dłuższy czas. Może się chwiać i przewracać na boki lub do tyłu. Aby usiąść, dziecko najpierw przetacza się na brzuch, podpiera na wyprostowanych rączkach, a następnie podciąga kolana pod tułów, przechodzi przez siad bokiem i prostuje plecy. W ten sposób unosi się samodzielnie do pozycji siedzącej. Głowa dziecka nadal jest dość ciężka w stosunku do reszty ciała, więc maluch musi nauczyć się kontrolować jej ruchy, aby utrzymać równowagę w pozycji siedzącej. Prawidłowa kokontracja (równowaga) mięśni tułowia i kręgosłupa pozwala dziecku siedzieć przez dłuższy czas bez upadku. W 8 miesiącu może siedzieć stabilnie nawet do kilku minut. Rodzice powinni zapewnić bezpieczną przestrzeń do nauki siadania i asekurować dziecko, aby uniknąć urazów przy upadkach. Chwalenie postępów zwiększa motywację malucha do samodzielnego siadu.
Dziecko zaczyna samodzielnie czworakować w 8. miesiącu życia. Czworakowanie jest naturalnym etapem rozwoju ruchowego po okresie przetaczania się i podpierania na wyprostowanych rączkach. Typowe czworakowanie polega na naprzemiennym przemieszczaniu się do głównie do przodu lub do tyłu z wykorzystaniem kolan i rąk. Dziecko podpiera się na dłoniach, kolanach i stopach, a pośladki są uniesione. Wcześniejszym sposobem było pełzanie, czyli poruszanie na brzuchu z wyprostowanymi nogami i opieraniem się na przedramionach. Wymagało to mniej wysiłku niż czworakowanie, ważne jest aby dziecko rozpoczynając czworakowanie naturalnie zapominało o przemieszczaniu w niższej pozycji czyli pełzaniu. Na początku ruchy czworakowania są dość niezdarne i niezręczne. Stopniowo stają się płynniejsze w miarę wzmacniania mięśni i koordynacji. Aby zacząć czworakować, dziecko musi mieć wystarczającą siłę w ramionach, by podpierać ciężar tułowia. Ćwiczy równowagę i kontrolę głowy.
Oto kilka wskazówek, jak rodzice mogą przygotować bezpieczną przestrzeń dla dziecka uczącego się czworakowania i samodzielnego siadania:
- Usunąć z podłogi drobne, niebezpieczne przedmioty, które dziecko mogłoby wziąć do buzi lub które stwarzałyby ryzyko upadku.
- Wyłożyć większą część podłogi miękkimi materacami, aby amortyzowały ewentualne upadki. Dobrze sprawdzają się puzzle piankowe czy maty z gąbki.
- Zapewnić trochę przestrzeni bez wykładziny lub chodnika, gdzie dziecko mogłoby swobodnie czołgać się i zmieniać pozycje.
- Ustawić meble w bezpiecznych odległościach
- Przygotować zabawki i książeczki w zasięgu dziecka, aby zachęcić je do samodzielnego sięgania po nie.
- Zadbać o dobre oświetlenie pomieszczenia, aby dziecko dobrze widziało przestrzeń wokół siebie.
- Asekurować dziecko, siedząc lub leżąc z nim na macie i obserwując postępy w nauce.
- Okazywać cierpliwość i nie forsować dziecka do zbyt szybkiego przemieszczania się.
